Cá tra nuôi (Pangasianodon hypophthalmus) là loài cá của vùng lưu vực sông
Mê Kông và sông ChaoPhraya (Thái Lan), được nuôi phổ biến và có giá trị kinh tế
rất lớn ở Việt Nam và một số nước khác. Theo quyết định 50/2018/QĐ-TTg của
Thủ tướng chính phủ, cá tra là đối tượng nuôi chủ lực ở nước ta phục vụ xuất khẩu
và tiêu thụ trong nước. Tuy nhiên nghề nuôi cá tra của Việt Nam đang gặp nhiều
thách thức lớn như chất lượng giống ngày càng giảm sút, hàng năm dịch bệnh xảy
ra làm thiệt hại lớn cho người nuôi. Để phát triển bền vững ngành sản xuất cá tra,
một trong những nhiệm vụ cấp thiết cần thực hiện đầu tiên chính là nâng cao chất
lượng nguồn giống.
Tăng trưởng là tính trạng được quan tâm hàng đầu trong các chương trình
chọn giống thủy sản. Chương trình chọn giống cá tra theo hướng tăng trưởng nhanh
dựa trên di truyền số lượng đã được thực hiện từ năm 2001. Việc kết hợp giữa di
truyền số lượng và di truyền phân tử đã giúp rút ngắn thời gian chọn giống, đặt nền
móng ban đầu cho công tác chọn giống và nghiên cứu đa dạng sinh học của giống
thủy sản có giá trị kinh tế cao này. Trong chọn giống nhờ chỉ thị (Marker – assisted
selection (MAS)), trên thế giới, chỉ thị đa hình đơn nucleotide (Single-nucleotide
polymorphism (SNP)) đã được ứng dụng thành công ở các loài cá, giáp xác và hai
mảnh vỏ. Với thành tựu giải mã hệ gen cá tra nuôi được công bố gần đây, việc
nghiên cứu sự đa dạng di truyền của các gen liên quan đến tính trạng tăng trưởng
của cá tra nuôi hứa hẹn mang đến triển vọng khai thác nhanh thông tin hệ gen,
hướng tới ứng dụng sớm nhất có thể các chỉ thị SNP trong công tác chọn giống cá
tăng trưởng nhanh.