Ngành công nghiệp than đã ra đời và trải qua quá trình phát triển hơn 120
năm. Tổng cộng đã khai thác đƣợc 278 triệu tấn than sạch (tính đến năm 2009).
Trong thời Pháp thuộc, từ năm 1883 đến tháng 3/1955 đã khai thác trên 50 triệu
tấn than sạch, đào hàng trăm km đƣờng lò, bóc và đổ thải hàng chục triệu m3 đất
đá. Từ năm 1995 đến 2001 đã khai thác đƣợc gần 228 triệu tấn than sạch, đào
1041km đƣờng lò; bóc và đổ thải 795 triệu m3 đất đá trên diện tích bãi thải hàng
trăm ha; sử dụng hàng triệu m3 gỗ chống lò, hàng trăm ngàn tấn thuốc nổ và
hàng triệu tấn nhiên liệu các loại trong đó: riêng từ năm 1995 đến 2001 (khi
Tổng công ty Than Việt Nam đƣợc thành lập) đã khai thác 73,4 triệu tấn than
sạch (bằng 26,4% tổng sản lƣợng toàn ngành khai thác từ trƣớc tới nay), đào
504,5 km đƣờng lò; bóc và đổ thải 237,2 triệu m3 đất đá (đạt 48,5% tổng số
đƣờng lò và 29,8% tổng khối lƣợng đất đá của toàn ngành từ năm 1995
đến2001).Ngày 10/10/1994 Tổng Công ty Than Việt Nam ra đời theo quyết định
số 563/TTg của Thủ tƣớng chính phủ, từ đó tạo cho ngành than cơ sở để đổi mới
tƣ duy, đổi mới cách làm để phù hợp với nền kinh tế thị trƣờng theo định hƣớng
xã hội chủ nghĩa. Ngành Than đang ngày càng thể hiện một vị trí rất quan trọng
trong nền kinh tế của cả nƣớc và sẽ trở thành ngành công nghiệp phát triển có
sức cạnh tranh cao, có trình độ công nghệ tiên tiến so với khu vực ở tất cả các
khâu thăm dò, khai thác, sàng tuyển, chế biến, sử dụng than, đủ khả năng đáp
ứng về cơ sở nhu cầu trong nƣớc và bảo đảm an ninh năng lƣợng .