Việt Nam là một trong 16 quốc gia có tính đa dạng sinh học cao trên thế giới. Hệ
sinh thái của Việt Nam rất phong phú, riêng vùng đất ngập nước cũng đã có đến 39
kiểu hệ sinh thái, biển có 20 kiểu hệ sinh thái. Việt Nam hiện có 3/200 vùng sinh thái
toàn cầu, 1/5 vùng chim đặc hữu và 6 trung tâm đa dạng về thực vật. Ngoài ra, nước ta
còn là 1 trong 12 trung tâm nguồn gốc giống cây trồng thế giới với trên 800 loài thuộc
16 nhóm cây trồng khác nhau.
Đa dạng sinh học có một vai trò vô cùng quan trọng trong đời sống của mỗi địa
phương, mỗi Quốc gia và vùng lãnh thổ. Đa dạng sinh học là nguồn cung cấp lương
thực, thực phẩm, dược liệu, vật liệu. Các hệ sinh thái đóng vai trò quan trọng trong
điều tiết khí hậu và bảo vệ môi trường, nguồn tài nguyên sinh vật phong phú chứa
đựng trong nó đã mang lại những lợi ích trực tiếp cho con người và đóng góp to lớn
cho nền kinh tế. Song đa dạng sinh học của nước ta hiện đang suy giảm với tốc độ cao,
bởi nhiều nguyên nhân. Kinh tế phát triển và tăng trưởng đã gây nhiều áp lực đối với
đa dạng sinh học, dân số tăng đã tạo ra một nhu cầu lớn về tiêu thụ và sử dụng đất,
biến đổi khí hậu trở nên ngày càng nghiêm trọng và tác động tiêu cực đến hệ thống đa
dạng sinh học.
Theo cảnh báo của các chuyên gia IUCN, Việt Nam là một trong năm Quốc gia
bị ảnh hưởng, thiệt hại nặng nề bởi biến đổi khí hậu và nước biển dâng; điều này đe
doạ nhiều đến tính đa dạng sinh học của Việt Nam. Thực tế hiện nay, đa dạng sinh học
ở Việt Nam đang bị suy thoái với tốc độ rất nhanh. Các khu vực có tính đa dạng sinh
học cao đang dần bị thu hẹp diện tích, số lượng loài và các cá thể loài hoang dã đang
bị suy giảm mạnh, nhiều nguồn gen bị suy thoái, thất thoát, xuất hiện nhiều yếu tố làm
mất cân bằng sinh thái.